تعداد صفحه : 2
پايهگذاري سنتهاي عزاداري بدست ايرانيان ريشه مرثيهسرايي و منقبتخواني محرم را بايد در فرهنگ ايراني جستوجو كرد. شاهنامهخواني و پردهخوانی که ریشه در فرهنگ ايراني دارد، در دوره قاجار زمينهاي براي نوحهخواني و ذكر مصيبت در محرم را فراهم كرد. در فرهنگ ايراني نخستين و روشنترين سند عزاداري ثبت شده سوگ سياوش است. بنابراين آن چه در تاريخ بخاراي نرشخي آمده نقل است كه: مردم بخارا را در كشتن سياووش نوحههاست چنانكه در همه ولايتها معروف است و مطروبان آنرا سرود ساختهاند و قوالان آن را گريستن مغان خوانند و اين سخن زيادت از سه هزار سالست. و در جايي ديگر ذكر بخارا در شرح جنگ كيخسرو مينويسد: اهل بخارا بر كشتن سياوش سرودهاي عجبست و مطربان آن را كين سياووش گويند، و محمدبنجعفر گويد كه از اين تاريخ سه هزار سال است. به غير از نقلقول نرشخي در نقشهاي ديواري كه در نزديك سمرقند كشف شده سوگواري را نشان ميدهد كه ظاهراً بر سوگ سياووش است. دراين تصوير يك عماري باز است و سياووش و شبيه او برآن خفته و مردم بر سر روي خود ميكوبند. اولين سوگواري براي امام حسين پس از شهادت ايشان توسط اهل بيت و علويان در مدينه و به فاصله چند سال پس از شهادت ايشان برگزار شد. اين عزاداري بر اساس شهادت منابع پس از سال 65 وقيام علويان به رهبري مختار (که بیشترین شمار لشکریان وی را ایرانیان تشکیل میدادند) در خونخواهي شهداي كربلا بوده است. اما ريشه عزاداري براي امام حسين (ع) در ايران به طور مشخص در دوره پادشاهی احمد معزالدين آل بويه رواج يافت. پيش از آلبويه (دیلمیان) شيعيان و علويان دور هم جمع ميشدند و سوگواري ميكردند، لباس سياه ميپوشيدند و پارچههاي سياه را به نشانه عزاداري بردر خانهها ميآويختند. امام صادق (ع) در عاشورا وتاسوعا در خانه ميماندند و نزديكان براي عرض تسليت نزد او ميرفتند. اما اين مراسم به علت عدم پشتوانه محكم و فشار دستگاه حاكمه در
مبلغ قابل پرداخت 2,000 تومان